Trendalerts

Wanneer burgers het heft in eigen hand nemen in het handhaven van wetten of normen, is er sprake van eigenrichting. Aan eigenrichting zijn risico’s verbonden. Het kan de legitimiteit van…

De afgelopen jaren was het disfunctioneren van de omgevingsdiensten een veelbesproken onderwerp. In het rapport van de Commissie Van Aartsen uit 2021 zijn misstanden in het VTH-stelsel (vergunningen, toezicht en…

In 2023 signaleerde we een trendontwikkeling naar een nieuwe herordening van de ruimtelijke ontwikkeling in Nederland, met als ‘nieuwe’ discours ‘Water en bodem sturend’ . Eind 2024 stuurden de ministers…

Er lijkt steeds vaker sprake te zijn van ambtelijk activisme, maar is dat wel echt zo? Zowel historische als huidige cijfers ontbreken, dus een echte vergelijking kan niet gemaakt worden….

De biodiversiteit in Europa neemt in een verontrustend tempo af. Habitats in Europa zijn in een slechte conditie. Na een moeizaam traject is op 17 juni 2024 de Natuurherstelwet door…

Antiparasitaire middelen worden op grote schaal toegepast voor preventie en bestrijding van vlooien, teken, luizen en wormen bij honden en katten. Een aantal actieve stoffen voor bestrijding van insecten is…

Het rapport “The Economics of Water” oppert om de hydrologische cyclus als één mondiaal gemeenschappelijk goed te beheren. Dit perspectief roept op tot systemische veranderingen, zoals een verschuiving naar proactief…

Om de klimaatdoelen voor de gebouwde omgeving te halen zijn warmtenetten van groot belang. De huidige politieke en technologische ontwikkelingen maken dat de ontwikkeling van conventionele warmtenetten momenteel in een…

Door technologische ontwikkelingen, maar ook door het veranderend klimaat, worden voorheen ontoegankelijke gebieden als de maan, de Noordpool en de diepzee steeds beter begaanbaar. Omdat deze gebieden ook waardevolle grondstoffen…

Socioeconomic dependence on technological advancements, especially in electronics, energy, and defense, has increased the demand for Critical Raw Materials (CRMs). These scarce elements are essential but pose largely unknown risks…

In deze trendalert over de toekomst van ons lichaam signaleren de horizonscanners vier ontwikkelingen: 1) Toenemend inzicht in de werking van het lichaam, met het microbioom als voorbeeld; 2) Toenemende…

Diverse media publiceerden in 2023 en 2024 berichten over toegenomen conservatisme onder Generatie Z. Met name jonge mannen zouden – in vergelijking met voorgaande generaties – traditionelere opvattingen hebben over…

Probiotica zijn levende micro-organismen die kolonisatie en groei van ongewenste micro-organismen tegengaan, waardoor de gezondheid van mens, dier, plant en milieu verbetert. Enkele wetenschappelijke publicaties stellen dat verwacht mag worden…

Kunstmatige intelligentie en met name de generatieve variant hiervan duikt op steeds meer plaatsen in ons dagelijks bestaan op. De techniek belooft oplossingen voor allerhande problemen en we staan nog…

Verscheidene waterbedrijven, waterschappen en andere (water)organisaties zijn recentelijk aangespoord de eigen visie en strategie te herijken. Tegelijkertijd hebben diverse landelijke planbureaus en sectorale koepels onlangs scenariostudies gepubliceerd. Deze brede aandacht…

Deep Eutectic Solvents (DES) were initially treated as the second generation of Ionic Liquids (IL), however DES have lower production costs and environmental impacts. Hydrophobic natural DES are particularly useful…

Wereldwijd denken steeds meer – en met name jonge – burgers dat de mensheid de klimaatcrisis niet het hoofd zal bieden. Dit fatalisme uit zich in verschillende, onproductieve gedragsrichtingen: opgeven,…

Het vertrouwen in de democratische rechtsstaat is in
Nederland traditioneel hoog, maar recente
ontwikkelingen duiden op een sluipende afbreuk: Het
geweld tegen politici en politieambtenaren neemt toe,
de rechtspraak lijkt overbelast, moorden op journalisten
zijn terug van weggeweest, politici twijfelen openlijk
over rechtsstatelijke elementen en de georganiseerde
(drugs)criminaliteit zet de rechtsstaat verder onder
druk. De watersector is inherent afhankelijk van een
gezonde rechtsstaat: Een stijgende juridisering vraagt
om rechtsstatelijke capaciteiten. Daarnaast kan alleen in
een stabiele rechtsstatelijke omgeving gestuurd worden
op langdurige veranderprocessen, zoals
duurzaamheidstransities. Bovendien valt eens verloren
geraakt vertrouwen uitermate moeilijk te herstellen.

De afgelopen eeuwen zijn de populaties grote zoogdieren door onder andere de jacht, maar ook milieuvervuiling, het verdwijnen van leefgebieden en de toename van menselijke bedreigingen zoals verkeer, drastisch gereduceerd…

Nederland streeft naar een volledig circulaire economie in 2050, maar de recente Integrale Circulaire Economie Rapportage 2023 benadrukt dat de doelen voor 2030 met de huidige trends en beleidsmaatregelen onhaalbaar…

Drinkwaterbedrijven krijgen te maken met steeds meer doelen die stapelen en soms tegenstrijdig kunnen zijn. Zij staan voor de uitdaging hoe ze niet alleen kwaliteit en kosten kunnen waarborgen maar…

Om beter inzicht te krijgen in de drinkwaterkwaliteit en de potentiële bedreigingen is het noodzakelijk om zeer lage concentraties pathogenen te kunnen detecteren. Bij het gebruik van gebruik van moleculaire…

In de media klinkt steeds vaker “de wal keert het schip”, wijzend op de onhoudbare menselijke belasting op planeet Aarde. Dit roept (confronterende) vragen op: hoe zijn we op dit…

In de samenleving groeit de roep om de menselijk maat terug te brengen. Het vertrouwen tussen de overheid en haar burgers moet hersteld worden. Er moet weer aandacht komen voor…

Ondanks de enorme inspanning van de wereldwijde gemeenschap van klimaatwetenschappers en hun indrukwekkende en respect afdwingende opbrengsten, lijken we keer op keer te worden verrast door extreem weer en de…

Water klimt op de ladder van publieke discussie. Door de droogte van de laatste jaren en de slechte staat van ons oppervlaktewater neemt de maatschappelijke aandacht voor water gerelateerde vraagstukken…

De publieke sector staat wereldwijd onder toenemende druk, en de rol van consultancybureaus in het vormgeven van beleid en besluitvorming wordt steeds controversiëler. Kritische stemmen, zoals econoom Mariana Mazzucato, benadrukken…

Sinds de opkomst van #MeToo op sociale media en het aan het licht komen van grensoverschrijdend gedrag binnen verschillende organisaties, zoals  the Voice of Holland, NOS Sport, Rijksuniversiteit Groningen, debatcentrum…

Donnan Dialyse (DD) is een recent opkomende technologie die mogelijkheden biedt voor de (drink)watersector voor hergebruik van mineralen (ionen). Het  is een selectieve ionen-wisseltechnologie op basis van ionen-wisselmembranen. Deze technologie…

Uitgesproken voorstanders van open data, welke (soms onder voorwaarden) vrij gebruikt, gewijzigd en gedeeld kunnen worden door iedereen voor ieder doel, zijn te vinden in de academische wereld, maar ook bij nationale en Europese overheden. De EU maakt het verplicht om steeds meer data te delen. Vanuit het onderzoek worden de voordelen van het delen van data steeds duidelijker. Ten slotte beloven ontwikkelingen in de kunstmatige intelligentie op korte termijn ongeëvenaarde mogelijkheden voor het vinden en analyseren van data, mits deze vindbaar, toegankelijk, uitwisselbaar en herbruikbaar, kortweg FAIR, zijn. Dit samenspel van ontwikkelingen leidt tot een kanteling van het speelveld ten faveure van het delen en exploiteren van veel meer data. Vanuit het oogpunt van wederkerigheid is het wenselijk dat waterorganisaties in gelijke mate hun data delen, waarbij een adagium als “open, tenzij” een goed uitgangspunt is.  De publieke drinkwaterbedrijven kunnen hierin een trekkersrol spelen, aangezien zij niet beperkt worden door private bedrijfsmodellen.

neemt al decennia toe. De emissie, blootstelling en/of effecten van deze chemicaliën zijn grotendeels onbekend (verhuld). Betere informatie van de producenten, kennis van omzettingsprocessen en geavanceerde analytische en toxicologische gereedschappen…

Met het coalitieakkoord uit 2022 is de ambitie uitgesproken om ‘Water en bodem sturend’ te laten zijn voor de toekomstige inrichting van het land. Deze roep om een sturende functie…

De COVID-pandemie vanaf maart 2020 heeft vele zaken in ons dagelijks leven plotsklaps veranderd. Sommigen noemen de COVID-crisis de Grote Digitale Versneller voor economisch ontwikkelde samenlevingen. Voor het aanwijzen van…

Deze trendalert beschrijft een mogelijke samenwerkingsvorm voor stedelijke planning en uitvoering. In 2035 wordt een wijk heringericht in het denkbeeldige Uniestad. De energietransitie is in volle gang en om de…

Deze winter rapporteerden verschillende media over “tweeverdieners bij de voedselbank” als gevolg van acute financiële problemen. Is dit incidenteel of is hier sprake van een trend? In 2017 wees de…

Sinds de ontwikkeling van toepassingen van het CRISPR-Cas systeem komen er regelmatig veelbelovende mogelijkheden in het nieuws. Deze nieuwe mogelijkheden richten zich vooral op het gebruik van CRISPR-Cas voor het…

Burn-out, en een aanverwante aandoening, bore-out, worden veelal gedefinieerd als werkgerelateerde problemen. Eén op de zes werkenden ervaart burnoutklachten. Burn-out is dus een groot maatschappelijk probleem. Toch worden de oplossingen…

Scaling in drinking water is being prevented by applying magnetism. A universally agreed mechanism, behind magnetism, is not yet available. Anti-scaling magnetism has been shown to be effective by real…

Web3, de Metaverse, NFT’s, Bitcoin, blockchain; er vinden tal van ontwikkelingen plaats op het gebied van digitale technologie. Deze trendalert gaat in op hoe deze ontwikkelingen samenhangen en welke invloed zij kunnen hebben op de watersector. Zou online consumentisme kunnen leiden tot waterbesparing in de toekomst? Of, wordt de watervoetafdruk van het opslaan en verplaatsen van data dermate groot dat het de watersector juist onder druk zet?

Bij drinkwaterbedrijven staat de leveringszekerheid van energie, met name van elektriciteit, hoog op de agenda. Door complexe geopolitieke situaties neemt de druk op de elektriciteitslevering toe met hoge energieprijzen tot…

Een gezondheidskundige richtwaarde geeft de hoeveelheid van een chemische verontreiniging (antropogene stof) in voedsel of drinkwater weer die bij levenslange consumptie geen (onacceptabel) gezondheidsrisico oplevert. Een richtwaarde wordt gebaseerd op…

Deze trendalert bespreekt de infantilisering van de maatschappij in relatie tot consumentengedrag. De infantilisering van de maatschappij is een sociologisch fenomeen waarbij volwassenen worden behandeld als kinderen. Bedrijven en media…

De berichtgeving rondom de schadelijkheid van stoffen is enorm. Claims dat vervuiling de vruchtbaarheid van diverse dieren af doet nemen worden afgewisseld met nieuws over neurologische aandoeningen, zoals de ziekte…

In de watersector wordt heel wat afgemeten en zijn inmiddels veel tijdreeksen verzameld. Maar wat moeten we met al die (hoogfrequente) gegevens? Wavelet analyse, een signaalverwerkingstechniek die steeds toegankelijker is…

Om aan de Europese natuurdoelstellingen te voldoen moet de stikstofdepositie verlaagd worden in Nederland en in België. De Nederlandse Aanpak Stikstof richt zich onder andere op het verminderen van de…

Als we in de toekomst nog nauwelijks gebruik maken van fossiele brandstoffen, ontstaat er bij de chemische industrie behoefte aan een ander koolstofbron. (Bio)massa in alle denkbare vormen is daarvoor de belangrijkste kandidaat. Ook de watersector kan leverancier zijn van (bio)massa. Denk daarbij aan waterzuiveringsslib en bermmaaisel bij de waterschappen maar ook biomassastromen die vrijkomen bij het beheer van de natuurgebieden rondom winnings- en infiltratielocaties van de drinkwaterbedrijven. De opkomst van innovatieve hydrothermische methoden voor conversie van (bio)massa leidt tot vragen over wat de technisch – en economisch meest optimale route is voor een (bio)massastroom.

“In de spektakeldemocratie is het volk een publiek dat op sleeptouw wordt genomen, zijn politici performers en is politiek conflict een commercieel product.” (Decreus, T. 2020. Spektakeldemocratie. Uitgeverij Epo, Antwerp.)…

Aanleiding voor deze trendalert was een recente verkenning van de bevolking in 2050 door het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut en het Centraal Bureau van Statistiek. Demografische trends in bijvoorbeeld geboortecijfers,…

De digitale revolutie heeft de afgelopen decennia een grote invloed op ons dagelijks leven gehad en ook de watersector komt wat dit betreft op stoom. Het is in vrijwel ieder…

Er zijn wetenschappers die menen dat extreme klimaatverandering die ons mogelijk op korte termijn te wachten staat tot het ineenstorten van de maatschappij zal leiden. Een recentelijk opgekomen tak van…

Het actief farmaceutisch ingrediënt in de nieuwste coronavaccines is  synthetisch nucleoside-gemodificeerd boodschapper-RNA (modRNA) die onze cellen ertoe aanzet het Spike oppervlakte-eiwit (Spike protein) van SARS-CoV-2 te maken. Vervolgens reageert ons…

Half mei 2021 is de meelworm door het EU-agentschap voor voedselveiligheid goedgekeurd voor menselijke consumptie. En in september 2021 is een EU wetswijziging goedgekeurd waardoor verwerkte meelwormen toegelaten zijn als…

Proteomics is een gevestigde discipline die zich richt op de studie van het eiwitprofiel van organismen. Hoewel hoofdzakelijk toegepast in klinische studies, worden proteomics benaderingen gebruikt voor milieudoeleinden, met name…

De waterkwaliteit in de drinkwaterinstallatie komt onder druk te staan door een waaier aan ontwikkelingen. Er zijn veranderingen in de drinkwaterinstallatie zelf (het technische systeem), in het gebruik daarvan (waterverbruik),…

This trend alert looks at the topic of institutional trust. The Netherlands has traditionally been considered a relatively stable ‘high-trust society’ when looking at institutional trust. But why has there…

De investeringsopgave van drinkwaterbedrijven stijgt met 50% in de komende 10 jaar vanwege een veranderende watervraag, verouderend assetsysteem en klimaatverandering. Tegelijkertijd wordt het investeringsbudget steeds beperkter. Deze wordt wettelijk begrensd…

Door veranderingen in klimaat zal het afvoerregime van de Rijn grilliger worden met een hogere afvoer in de winter en een lagere afvoer in de zomer. Hierdoor krijgt de Rijn…

Passive sampling wordt toegepast voor het bemonsteren van chemische stoffen in verscheidene milieus. Hierbij worden stoffen geaccumuleerd in een matrix over een lange periode zodat de gemiddelde concentratie met een…

De landelijke Bossenstrategie omvat plannen voor een substantiële uitbreiding en kwaliteitsverbetering van de Nederlandse bossen. Hoewel concrete invulling en financiering grotendeels nog ontbreken, bieden de bosuitbreiding en -herstelambities potentieel belangrijke…

MOFs zijn poreuze materialen die door de adsorptie van specifieke stoffen veel mogelijkheden bieden voor waterzuivering. ‘MOF’ staat voor metaal-organisch raamwerk, waarbij een metaalion of metaalcluster aan organische liganden gebonden…

Cyber-attacks and cybersecurity incidents have increased in frequency and magnitude in recent years, usually having the form of data breach events, traffic interception or malware, ransomware and phishing attacks. Critical…

In het verkiezingsprogramma van de VVD voor de Tweede Kamer 2021- 2025 staat een opvallende zinsnede. Opvallend omdat het een omslagpunt signaleert: “Een terugtrekkende overheid gold decennialang als het recept…

Nu de Coronacrisis onze kwetsbaarheid heeft blootgelegd, de economie in crisis is beland en de wereld gedwongen is tot reflectie over de essentie van het leven, wakkert ook de discussie…

Lobby is van alle tijden. Ook het concept ‘lobbycratie’ is niet nieuw. Maar er zijn wel recente signalen dat de lobby nieuwe vormen aanneemt en meer invloed krijgt, in Nederland…

De afgelopen maanden is er toenemende aandacht voor complottheorieën. De verspreiding van COVID-19 geeft bijvoorbeeld aanleiding tot de meest uiteenlopende verklaringen over het ontstaan van het virus, de wijze waarop…

Waar het gedachtegoed over een kringloopeconomie of circulaire economie in vrijwel elke sector is doorgedrongen, zijn we op dit moment nog ver verwijderd van dit ideaal. Sterker nog, we leven…

De toerismesector had de afgelopen jaren de wind in de zeilen. 2019 was het tiende opeenvolgende jaar van groei van wereldwijde buitenlandse toeristen sinds de economische crisis van 2009. In…

In 2013 werd de eerste kweekvleesburger met veel bombarie gepresenteerd aan de wereld. Nu, meer dan 7 jaar later, is deze nog niet te vinden in de schappen bij de…

Als gevolg van de droogte in het voorjaar van 2020 in combinatie met de COVID19-lockdown zijn de drinkwaterbedrijven zich de laatste maanden meer bewust van de noodzaak om de dagelijkse…

Door verslechtering van de waterkwaliteit van conventionele bronnen wijken drinkwaterbedrijven en andere sectoren vaak uit naar zuiveringstechnieken die nanofiltratie en/of omgekeerde osmose (RO) bevatten. Reststromen van deze membraanscheidingstechnieken, het concentraat,…

Composietmaterialen staan volop in de belangstelling. Door de combinatie van verschillende materialen in één geheel kunnen ook verschillende eigenschappen worden gecombineerd, wat een synergistisch effect kan hebben. In de drinkwaterzuivering…

Technological advancements are changing the way we think and provide infrastructure services. The water sector is entering a new era of water management where conventional centralised systems are making way…

Tijdens het schrijven van deze trendalert, eind 2019, wordt er in de Tweede Kamer gedebatteerd over de misstanden bij de Belastingdienst omtrent het onterecht terugvorderen van kinderopvangtoeslag. Wanneer staatsecretaris Menno…

Na de zomer van 2018 stond droogte opeens hoog op de agenda in Nederland. Ook in de waterschapsverkiezingen, die 20 maart 2019 plaatsvonden, werd hier veel aandacht aan besteed. In…

Recent wordt steeds meer onderzoek uitgevoerd naar het effect van verstoring op de bacteriegemeenschap, waarbij de gemeenschap resistent kan zijn tegen een verstoring, tijdelijk verandert (resilience), dezelfde functies behoudt (functionele…

Politieke en maatschappelijke discussies worden in toenemende mate gekenmerkt door polarisatie en een verharding van het debat. De discussie wordt gedomineerd door de extremen en het zogenaamde ‘grijze midden’ wordt…

Nagroei en biofilmvorming van micro-organismen op leidingmateriaal en membranen leidt tot problemen binnen drinkwatersystemen. Om biofilmvorming tegen te gaan is kennis over de dynamiek van biofilmvorming (figuur 1) en compositie…

Elektrochemische processen maken de laatste jaren steeds meer hun opwachting in diverse drinkwaterzuiveringsprocessen. Het gaat dan om elektrocoagulatie/-flocculatie, elektro-oxidatie, toepassing van elektrisch geleidende membranen, en de verwijdering van ionen door…

Wie niet meer in de toekomst gelooft, gaat over het verleden dromen. Zo ontstaat er volgens de Pools-Britse socioloog Zygmunt Bauman een ‘retrotopie’, het verlangen naar de terugkeer naar een…

Het rommelt in de Nederlandse bossen. Wagenings onderzoek heeft aangetoond dat het bosoppervlak in Nederland tussen 2013 en 2017 met 1,5% afnam (5.399 ha). Opvallend is dat het grootste deel…

De topologie van ondergrondse infrastructuur volgt vaak het stratenpatroon. De voorkeur voor bepaalde stratenpatronen verandert. Voor de VS heeft Southworth laten zien hoe er een evolutie van blokkenpatroon naar woonerven…

Digitale tweelingen zijn virtuele replica’s van fysieke apparaten of systemen. Door grote hoeveelheden real-time informatie van sensoren kan de werkelijkheid steeds nauwkeurigere digitale worden gesimuleerd. Tevens biedt de toegenomen rekenkracht…

Het beheersen van microbiologische risico’s heeft de hoogste prioriteit bij waterhergebruik. In plaats van één drinkwaterkwaliteit voor alle gebruiksdoelen wordt daarbij een ‘fit for purpose’ benadering gehanteerd, gebruik makend van…

Nederlanders denken minder positief over de samenleving dan voorheen. Er is behoefte aan een nieuw verhaal om mensen weer te laten verlangen naar een mooie toekomst. Verbeelding is de afgelopen…

Zijn waterbedrijven wel voldoende voorbereid op de gevolgen die invasieve exoten met zich meebrengen? De afgelopen decennia is het aantal exoten dat zich in Nederland heeft gevestigd exponentieel toegenomen. De…

Het coagulatie/flocculatie-proces speelt een belangrijke rol in (drink)waterzuiveringsprocessen. Hiervoor worden meestal ijzer- en aluminiumverbindingen gebruikt, maar die dragen significant bij aan de milieu-impact van het totale proces. Om die impact…

Nederland kent een bloeiende illegale industrie voor de productie van synthetische drugs zoals amfetamine (speed), MDMA (XTC) en “designer-drugs”. Bij deze productie komen allerlei afvalstoffen vrij die vaak worden gedumpt…

Er woedt een harde politieke strijd en een machtstijd tussen grote technologiebedrijven over de toekomst van het internet. Blijft het internet een open en vrij toegankelijk netwerk voor het uitwisselen…

Multinationals en overheden ondervinden via een aantal nieuwe en creatieve wegen druk om meer verantwoordelijkheid te nemen voor de consequenties van milieuproblemen zoals klimaatverandering en luchtkwaliteit. Mensen die het onterecht…

In hoeverre zal de water(technologie)sector beïnvloed worden door private equity investeerders? In de huidige situatie van economische hoogconjunctuur hunkeren beleggers om hun geld beschikbaar te stellen aan private equity investeerders…

Het verlangen naar escapisme als gevolg van onze complexer wordende maatschappij neemt toe. Door de toenemende druk om te presteren en de opkomende digitalisering is het streven om af te…

De netwerktopologie van een drinkwaterdistributiesysteem is complex. Mensen delen zo’n netwerk automatisch in clusters in, bijvoorbeeld op basis van functie of nabijheid, zodat ze meer inzicht krijgen en eenvoudiger een…

De kwaliteit van het Nederlandse oppervlaktewater is in de afgelopen 50 jaar flink verbeterd, maar volgens het Europese Milieuagentschap behoort het Nederlandse oppervlaktewater ook nog steeds tot het meest vervuilde…

Sinds de kredietcrisis van 2007 is de kritiek op de neo-klassieke economie uit verschillende richtingen toegenomen. Toch blijft deze manier van denken dominant bij politici en beleidsmakers. In Doughnut Economics…

Bereken hier snel en makkelijk uw sociale score. Of doe de uitgebreide test van de NOS om te zien hoe deze score uw leven zou kunnen bepalen. Nu is de…

Naar verwachting treedt in 2020 de nieuwe Omgevingswet in werking. In de Omgevingswet vindt integratie plaats van sectorale wetgeving op het gebied van natuur, milieu, water, infrastructuur en de ruimtelijke…

Vitale economische en maatschappelijke processen zijn tegenwoordig afhankelijk van ICT systemen die in essentie werken op basis van schier eindeloze reeksen nullen en enen. De digitale samenleving wordt gekenmerkt door…

Sinds Brexit en de verkiezingen in de VS wordt er veel gesproken over de post-feitenmaatschappij en de rol die ‘feiten’ spelen in het publieke debat. In deze trendalert nemen we…

Waarom met een SpaceX raket de ruimte in, met alle kosten en risico’s van dien, als SpaceVR een vergelijkbare ervaring kan bezorgen? Virtuele werkelijkheid (Engels: virtual reality, VR) simuleert ervaringen…

Ethiek is een onderwerp dat veelal abstracte, filosofische vragen oproept. In een maatschappij gevormd door globalisering, secularisatie en postmodernisme is er echter een groeiende vraag naar toegepaste ethiek. Hoe gaan…

Hoe denken onze eigen water experts over de belangrijkste trends in hun vakgebied? De International Water Association heeft deze vraag voorgelegd aan hun expert groepen. Als opvallende hoofdtrend komt naar…

Is de watersector wel voldoende voorbereid op de werknemer van de toekomst in een veranderende samenleving?

Als gevolg van toenemende digitale mogelijkheden en afnemend vertrouwen in bestaande politieke instituties ontstaan er in heel Europa nieuwe vormen van digitale democratie die vaak sterk lokaal georganiseerd zijn.

Gebouwen op temperatuur houden, zout water ontzilten, zeer sterke structuren bouwen en zuinig omgaan met zoet water. Zomaar enkele uitdagingen die de mens al jaren met meer of minder succes…

Na de kredietcrisis is van bovenaf in het financieel-economisch systeem geen structurele verandering doorgevoerd; maatschappelijke aandacht verslapt en de politieke noodzaak ebt weg. Van onderop zien we echter wel steeds…

Is de oceaan in 2050 een leeggeviste en uitgeputte onderwaterwereld die voortdurend voor militaire conflicten tussen landen zorgt? Of is de oceaan onze bondgenoot die helpt om negen miljard mensen…

De haven van Rotterdam en de luchthaven Schiphol zijn als mainports voor de economie en vestiging van bedrijven van grote waarde voor Nederland. De Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur…

In plaats van de vrees voor het opraken van fossiele brandstoffen, overheerst nu de angst dat we er weleens teveel van zouden kunnen hebben. Zeker als de energietransitie zich voortzet langs de lijnen van het Parijse klimaatakkoord. Dit betekent onder andere dat de waarde van de huidige voorraden en de aanpalende infrastructuur op termijn zal moeten worden afgewaardeerd. Als dat te plotseling gebeurt, zullen de economische gevolgen groot zijn. De Nederlandsche Bank pleit daarom voor een geplande en geleidelijke transitie, met duidelijke doelstellingen en transitiepaden. Het is waarschijnlijk dat de watersector hier ook een rol in zal krijgen. Zowel in haar eigen transitie als in een bijdrage aan de energietransitie.

Biodiversiteit is van waarde voor ecosysteemprocessen en –diensten; teruggang in biodiversiteit is een verlies voor mens en natuur. De afname van biodiversiteit krijgt ook steeds meer maatschappelijke belangstelling. Het grote publiek hecht niet alleen belang aan het verlies van grote soorten, zoals de ijsbeer, maar wordt zich ook steeds meer bewust van het nut van een diversiteit aan insecten. Aandacht voor soortenbehoud in de door de sector beheerde natuurgebieden draagt daardoor bij aan het behoud van biodiversiteit én aan het imago van de sector.

Stel je voor dat je bijvoorbeeld geluidsoverlast en fijn stof in je wijk zelf kunt meten, delen en vergelijken met anderen, in real time. Hoe werkt dat technisch? Wat betekent dat voor burgers? Kunnen ze met data in handen zelf meer invloed op de leefomgeving uitoefenen? Vragen die des te relevanter zijn omdat zelf meten in toenemende mate gebeurt. Ook als het gaat om bijvoorbeeld het zelf meten van de kwaliteit van kraanwater of zwemwater. Deze trendalert bespreekt de toename van zogenaamde burger-metingen en citizen science-initiatieven in de samenleving. Het brengt voor waterorganisaties risico’s met zich mee als burgers op eigen initiatief, al dan niet in samenwerking met maatschappelijke organisaties, aan de slag gaan met het verzamelen en verspreiden van waterdata. Maar er zijn ook kansen voor waterorganisaties om burgers te betrekken bij watervraagstukken en het verzamelen van nieuwe data.

Deze trendalert geeft de kernpunten weer van de Welvaart en Leefomgeving (WLO) scenario’s uit 2015, de opvolgers van die uit 2006. Had de WLO 2006 nog vier scenario’s, de nieuwste…

Jeroen Dijsselbloem eist als voorzitter van de Eurogroep dat de Griekse staat haar belangen in drinkwaterbedrijven verkoopt. Als Minister van Financiën is hij gebonden aan wetgeving die dat binnen Nederland…

Eind vorig jaar kondigde de Europese Centrale Bank (ECB) aan monetaire verruiming toe te passen ter grootte van ongeveer 1 biljoen (duizend miljard) euro, ongeveer 7 procent van het totale…

Er vinden kleine wijzigingen plaats in de maatschappij als het gaat om de ‘toelaatbaarheid’ van gentechnologie en synthetische biotechnologie, en het grote publiek maakt langzaam kennis met de mogelijkheden, maar…

De domper van de klimaatconferentie in Kopenhagen in 2009 ligt menigeen nog vers in het geheugen: er was weliswaar een akkoord, maar volgens velen was het erg zwak. Nu, zes…

De Canadese liftende robot HitchBOT, die afgelopen maanden een rondreis maakte (o.a. door Nederland), werd 1 augustus in Philadelphia onthoofd. HitchBOT was een experiment om te onderzoeken of mensen robots…

De circulaire economie is relevant voor de watersector, vanwege de rol van water in veel circulaire processen. Bovendien vereist de circulaire economie integratie van de waterketen met andere ketens en…

Bij het inventariseren van relevante trends voor de watersector zien we recentelijk veel referenties naar een toename aan immigratie van niet-westerse allochtonen waarbij al snel drie vermeende ‘vraagstukken’ samen worden…

MVO Nederland signaleert zeven trends in het Trendrapport 2015 op basis van gesprekken met experts uit het bedrijfsleven. Door de beschreven trends heen wordt één ding duidelijk, de consument verwacht…

Gezondheid en stedelijke ontwikkeling worden steeds vaker met elkaar in verband gebracht door actoren in de weg- en waterbouw, transport, architectuur en het stadsbestuur. Verschillende rapporten en websites gaan in…

In het in Maart 2014 verschenen rapport Burgermacht op Eigen Kracht presenteert het Sociaal en Cultureel Planbureau een brede verkenning naar burgerparticipatie in Nederland. Het maakt daarbij onderscheid tussen twee…

Energie-opslag is een cruciale factor voor het succes van duurzaam opgewekte elektriciteit. De voornaamste duurzame bronnen, zon en wind, hebben als eigenschap dat hun opbrengst sterk fluctueert in de tijd…

Het Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP) is het veelbesproken aanstaande handelsverdrag tussen de Verenigde Staten (VS) en Europa. Het verdrag is onder meer gericht op het wegnemen van handelsbelemmeringen…

In 2013 stelde de Europese Commissie een tweejarige moratorium in op het gebruik van drie types neonicotinoïden (neuro-actieve insecticiden) voor bloeiende gewassen.

Met het oog op een groeiende wereldbevolking, stijgende welvaart en schaarste aan grondstoffen, zoeken we naar de gezondste, goedkoopste en duurzaamste manier om de wereld van die voedingsstoffen te voorzien.

De zorg voor fysieke veiligheid is een kerntaak van de overheid. De overheid is de afgelopen decennia in toenemende mate aangesproken op het afdekken van allerhande risico’s voor burgers en…

Eind 2012 publiceerde DHL de tweede editie van hun rapport over Mondiale Verbondenheid; een uitgebreide analyse van mondialisering.

In het nieuwe Europese innovatie- en onderzoeksprogramma Horizon 2020 wordt veel belang gehecht aan kenniscoproductie en kennisvalorisatie. Kenniscoproductie is het ontwikkelen van kennis door wetenschappers samen met mensen uit beleid…

Op de denktanksessie van 6 februari jl. combineerden 35 strategen hun denkkracht, creativiteit en strategisch…

Big Data is op dit moment een enorme hype. Zo’n veertig jaar na de start van het informatietijdperk neemt de snelheid waarmee data binnenstroomt nog steeds exponentieel toe, en lijken…

Concepten en initiatieven als de deeleconomie, de circulaire economie en lokale of virtuele valuta als Bitcoins raken steeds meer in zwang.

MVO Nederland signaleert zeven trends in het Trendrapport 2015 op basis van gesprekken met experts uit het bedrijfsleven. Door de beschreven trends heen wordt één ding duidelijk, de consument verwacht…

Op 10 september 2013 werd in Utrecht voor de vierde keer de jaarlijkse TrendRede van Nederland door twaalf prominente Nederlandse toekomstdenkers gepresenteerd.

Waarheen beweegt het internationale systeem? Die vraag staat centraal in de jaarlijkse strategische monitor die de gezaghebbende denktank over internationale betrekkingen Clingendael in 2013 voor de tweede keer uitbracht.

IWA is een mondiaal netwerk van meer dan 10,000 professionals uit alle delen van de watercyclus die werkzaam zijn op verschillende gebieden van onderzoek tot in de praktijk.

Next Nature vertolkt onze drang om dingen te beheersen en in onze pogingen daartoe creëren we Next Nature zelf en met elkaar. Deze vorm van natuur is echter onvoorspelbaar en…

De Nederlandse bevolking vergrijst in snel tempo. De verwachting is dat het aantal 65-plussers tot in 2040 toeneemt van 2,4 miljoen naar 4,5 miljoen mensen. Vergrijzing wordt in het maatschappelijke…

Groene daken; we zien ze steeds vaker terug in het stadsbeeld, van dikke bodemlagen met veel verschillende soorten planten die zelfs als daktuin worden gebruikt, tot een dun substraat waar…

Bij games denk je als eerste aan vertier en entertainment. In de vorm van serious gaming vindt het spel steeds meer zijn weg naar de werkvloer.

Dé trend op het vlak van organisatie, management en werk is Het Nieuwe Werken (HNW) met daarin “werknemer 2.0”.

Evolutie beïnvloedt onze kijk op de toekomst door drie aannames, aldus Jeffrey Coker, auteur en bioloog aan de Amerikaanse Elon Universiteit.

Twee hoofdsprekers op de conferentie van de World Future Society (WFS) bespraken de toekomst van de computertechnologie op geheel eigen wijze.

Het Amerikaanse tijdschrift Time riep ‘de demonstrant’ uit tot Person of the Year 2011. Maar wie zijn die demonstranten en wat beweegt hen?

Voor het derde jaar op rij gaven twee leidende trendwatchers uit New York, Erica Orange en Jared Weiner, een toespraak op de conferentie van de World Future Society. Ze presenteerden…

Augmented Reality behoort tot de groep opkomende technologieën met verstrekkende gevolgen op korte termijn.

Nederland staat er goed voor anno 2011. We hebben een hoge kwaliteit van leven, een alsmaar stijgend inkomen,

Eén van de eerste trendalerts en de eerste denktanksessie van DWSI (2009), gingen in op de toen heersende kredietcrisis en de oorzaken en de gevolgen hiervan voor Nederland.

Verkent u binnenkort de (verre) toekomst? Dan biedt deze trendalert uitkomst.

De nieuwe regionale bevolkings- en huishoudensprognoses voor de periode 2010-2030 zijn in oktober 2010 gepubliceerd door het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

De waterdienst van Rijkswaterstaat (RWS) stelt jaarlijks een lijst met zogeheten ‘early warning’ signalen op.

EHEC bacterie, Q-koorts en Antibioticaresistentie. Wat betekent het voor de watersector?

Lessen uit de installatiebranche en een verkenning over de grenzen van de bouw, industrie, techniek en zorgsector.

Meer dan € 1,75 voor een liter benzine bij de pomp. De huidige hoge prijzen voor voedsel, olie en veel andere grondstoffen wijzen op toenemende schaarste.

De ontwikkelingen in demografie, economie en mobiliteit vertonen de laatste tien jaar grote schommelingen.

Een kijk op diverse trends en ontwikkelingen door de bril van prominente maatschappelijke figuren.

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft ontwikkelingen geïnventariseerd die in de toekomst van belang kunnen zijn voor Nederlandse beleidsmakers op het gebied van drinkwater en het toezicht daarop….

Trendonderzoekers van onderzoekbureau Motivaction brachten de waarden en levenshouding van 15- tot 23-jarigen (‘de grenzeloze generatie’, geboren tussen 1986 en 1993) in kaart.

In de komende 10-30 jaar zal de maatschappij moeten leren omgaan met ‘piekverbruiken van alles’ – een tijdperk van kritische tekorten van een groot aantal grondstoffen en materialen.

In de jongste scenariostudie van het CPB The Netherlands of 2040 worden vier scenario’s voor de Nederlandse economie in 2040 geschetst.

In Nederland willen we steeds meer zekerheid over een steeds verdere tijdshorizon.

Wat zijn geschikte klimaatadaptatie strategieën en welke maatregelen kunnen waterbedrijven het beste nemen? Lastige vragen.

The European Foresight Monitoring Network (EFMN) is a European Union Seventh Framework Programme funded initiative to identify recent and ongoing foresight developments and, most importantly, distribute this information among practitioners,…

De Milieubalans van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) is een jaarlijkse rapportage waarin de toestand en ontwikkelingen in het milieu worden besproken.

Growing within Limits is een in oktober 2009 uitgebracht rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL).

21 minuten.nl is het grootste online opinieonderzoek dat in Nederland plaatsvindt. Het vond voor het eerst plaats in 2005, waarbij 150.000 Nederlanders een uitgebreide enquête invulden over maatschappelijke onderwerpen.

Er is groeiende erkenning in het milieubeheer dat hedendaagse ‘ongetemde vraagstukken’ een andere houding van de (water)manager vereisen.

De kwaliteit van de publieke dienstverlening krijgt steeds meer aandacht in het publieke debat, en in die zin kunnen we spreken van een trend. In de SCP- publicatie De staat…

Het Centraal Bureau voor de Statistiek en de planbureaus (het planbureau voor de Leefomgeving, het Centraal Planbureau en het Sociaal-cultureel Planbureau) hebben op aanvraag van het kabinet gekeken naar duurzaamheid…

Concepten als efficiëntie, competitie en deregulering zijn de publieke, semipublieke en non-profit sector al een tijdje geleden binnengeslopen.

Het Rathenau Instituut is een onafhankelijke organisatie die zich vanuit een publieke invalshoek bezighoudt met vraagstukken op het snijvlak van wetenschap, technologie en samenleving en die de politiek daarover tijdig…

Dit rapport bevat een samenvatting van een aantal interviews met senior wetenschappers van KWR Watercycle Research Institute.

Techcast is een technologiedenktank die wereldwijd de collectieve kennis van technologie experts samenbrengt om technologievoorspellingen te maken voor strategische zakenbeslissingen.

Gedurende de afgelopen 10 jaar zijn er veel ontwikkelingen geweest op gebied van materiaalkunde.

In 2008 deed PricewaterhouseCoopers in opdracht van Vewin een consumentenonderzoek over drinkwater.

Het Centraal Planbureau (CPB) heeft een extra raming uitgevoerd aan het einde van 2008 waarin vooruit werd gekeken naar economische ontwikkelingen in 2009 en 2010.

Dit is de vierde aflevering van De sociale staat van Nederland, een tweejaarlijks rap- port van het Sociaal en Cultureel Planbureau (scp).

Het CBS heeft eind december 2008 nieuwe nationale bevolkings- prognoses en allochtonenprognoses gepubliceerd. Deze prognoses worden elke twee jaar herzien. In deze trendalert zullen de prognoses op hoofdlijnen worden beschreven….

Belangrijke inzichten en ontwikkelingen in de Nederlandse samenleving staan beschreven in de nieuwe CBS-publicatie ‘De Nederlandse Samenleving 2008’.